De heenwedstrijden van de achtste finales van de Champions League zitten er op. Niet echt een opzienbarende constatering, maar wat is het weer lekker voorspelbaar allemaal.

Vóór 1997 mochten in het belangrijkste Europese toernooi alleen de nationale kampioenen meedoen. Ook in die periode waren verrassende winnaars zeldzaam, maar het lukte teams als  Steaua Boekarest en Rode Ster Belgrado tenminste af en toe nog om de hegemonie van de bekende voetballanden te doorbreken. Ook wij deden het in die periode nog leuk, namens Nederland wonnen Feyenoord, PSV en nog een andere club de beker.

Met de introductie van het principe dat de sterkere landen met meerdere team mochten meedoen, is de voorspelbaarheid toegenomen. In 2004 won FC Porto de Champions League, daarna is de winnaar altijd uit het rijtje Engeland, Duitsland, Italië en Spanje gekomen. Om de suprematie van die landen te benadrukken: ook alle verliezende finalisten kwamen uit die vier landen, met uitzondering van Paris Saint-Germain dat in 2020 de finale van Bayern München verloor.

In de huidige opzet mogen 32 teams aan de Champions League meedoen, waarbij het aantal teams per land wordt bepaald aan de hand van de zogenaamde coëfficiëntenlijst die door de UEFA is bedacht. Hoe hoger op de lijst, hoe meer deelnemers een land mag sturen. De bovenste vier landen mogen ieder vier clubs afvaardigen; dit zijn niet geheel toevallig de landen die de finales van de afgelopen 20 jaar beheersten.

Door dit systeem zit het toernooi muurvast. Vanwege de kwaliteit van hun selecties hebben teams uit de vier beste landen natuurlijk de grootste kans om ver te komen, maar het feit dat zij samen de helft van het aantal deelnemers leveren helpt ook wel een handje. Bovendien heeft de UEFA bedacht dat teams uit hetzelfde land zowel in de poulefase als bij de achtste finales niet tegen elkaar mogen loten. Affiches als Liverpool – Manchester City en Real Madrid – Barcelona kunnen dus pas vanaf de kwartfinale voorkomen. Alles wordt gedaan om de grote clubs te beschermen en zo ver mogelijk in het toernooi te laten komen.

Om sportieve redenen begrijp ik ook wel dat de UEFA zoveel mogelijk aansprekende teams in het toernooi wil hebben, maar de opzet van de loting levert nu doodsaaie poules op met wedstrijden die door de topteams op halve kracht worden gewonnen. Het wordt pas echt leuk als er meerdere favorieten samen in een groep zitten, zoals dit jaar het geval was met Bayern, Inter en Barcelona. Helaas is dat een uitzondering.

De echte reden achter deze opzet is simpel: geld. Een poule met Petrolul Ploiesti, KS Teuta Durrës, Kuopion Palloseura en Hamrun Spartans (googel ze maar even) kan alle kanten op, maar de gemiddelde Engelsman zal nog liever naar de dertigste herhaling van Eastenders kijken. De televisiestations in de grote landen betalen grof voor de uitzendrechten en eisen zoveel mogelijk deelnemers uit hun eigen land. Voorspelbaarheid is voor hen totaal geen issue; prima dat wij als voetballiefhebbers daar last van hebben, maar zij betalen en dus bepalen. Ze willen kijkers.

Het grote geld dat rondgaat in de Champions League maakt het er allemaal niet leuker op. Voor clubs uit de kleine landen is het haast onmogelijk geworden om voor een verrassing te zorgen, het overleven van de poulefase zoals Club Brugge nu heeft gedaan is echt een uitzondering. Daarnaast doen de rijkste teams er alles aan om zich voor de Champions League te kwalificeren, een jaar niet meedoen is financieel desastreus. Ze kopen tijdens de winterperiode voor honderden miljoenen aan spelers (Chelsea), kopen volgens de geruchten de nationale scheidsrechtersbaas (Barcelona) of gewoon heel Italië (Juventus) om. Het morele besef is bij de topclubs volledig weg, alleen Bayern München wordt nog op een normale manier geleid.

En het gaat maar door met geld, vooral de oliedollars rollen rijkelijk door de voetbalwereld. Het WK in Qatar is net achter de rug, Saoedi-Arabië gaat waarschijnlijk een bod uitbrengen om het WK van 2030 te mogen organiseren. Dat zal ze wel lukken, baasje Infantino van de FIFA heeft alvast een aantal nieuwe bankrekeningen geopend omdat zijn huidigen bijna vol zitten. Ik kijk nu al uit naar de persconferentie waarin hij met een serieus gezicht gaat zitten vertellen dat de FIFA er achter is gekomen dat het in de zomer toch wel echt heel erg warm is in Saoedi-Arabië; dat wordt weer een winters WK.

Manchester City en Paris Saint-Germain waren in hun land modale clubs totdat de sjeiks het Europese voetbal ontdekten. Succesvolle teams werden bij elkaar gekocht, landstitel na landstitel volgde. Het winnen van de Champions League blijft hun heilige graal; verder dan een verloren finale zijn beide teams nog niet gekomen. Laat dat zo blijven, laat ons geloven dat de ultieme prijs niet te koop is. We willen weer dromen van verrassingen, van de Cup op de Coolsingel bijvoorbeeld.