Op de terugweg van een heerlijke skivakantie stoppen we net weer in Nederland voor een traditionele afsluiter bij de Mac. Geen traditie die in de geschiedenisboeken gaat belanden, maar ongetwijfeld herkenbaar. Een Big Mac menu (uiteraard met aardbeien milkshake) en vooruit nog een McKroket erbij, ik heb veel calorieën op de Oostenrijkse pistes achtergelaten en die moeten weer aangevuld worden (prima redenatie vind ik zelf).

Bestelling is doorgegeven, mooi even de tijd om het sportnieuws te checken. Het indoor EK atletiek is bezig, er wordt geschaatst voor het WK afstanden dus er zal vast wel iets moois gebeurd zijn. Ik open de Teletekst app (generatie dingetje) en scan de headlines.

‘Diskwalificatie dames vanwege enkel’

Een absoluut intrigerende kop, geen idee waar dit over gaat. Ik klik snel door naar de bijbehorende pagina en zie de woorden schaatsen, ploegenachtervolging en drama. Ik zie niet zo snel wat er nou precies gebeurd is, maar vermoed dat er ruimte gemaakt moet worden in de nationale sportanalen.

Ard Schenk, Gerard Kemkers, Erben Wennemars, Jan Ykema (heel vaak), Hein Otterspeer (heel erg vaak): allemaal gevallen in kansrijke positie. Maar vallen hoort bij schaatsen dus dat is nog enigszins te accepteren. De historische acties van Hilbert van der Duim, Falco Zandstra en Sven Kramer zitten echter in de buitencategorie, de categorie ‘dit had best voorkomen kunnen worden’.

Hilbert was begin jaren 80 een van de beste schaatsers, maar was ook de absolute koning van de knulligheid. Gleed tijdens het EK in 1981 in de bocht uit, naar eigen zeggen over een vogelpoepje. We dachten toen het hoogtepunt van Hilberts fratsen meegemaakt te hebben, maar hij overtrof zichzelf tijdens het WK in hetzelfde jaar door tijdens de 5000 meter een rondje te vroeg te finishen. Het hysterische commentaar van Leen Pfrommer (‘Hilbert jongen, je moet doorrijden’) maakt dit tot een absolute klassieker in onze sportgeschiedenis. Na zoveel jaren best leuk om terug te kijken, geniet mee.

Falco Zandstra had geen reputatie van prutser, maar zijn actie in 1995 tijdens het WK was ook niet best. Tijdens de laatste ronde van zijn 1500 meter begon zijn armband af te zakken, dat schaatst natuurlijk lastig dus Falco wilde hem weggooien. Hij kon hem alle kanten op gooien, maar de band belandde precies voor zijn voeten, of beter gezegd precies voor zijn rechterschaats. Klik hier voor het resultaat van zijn actie (met excuses voor het saaie Amerikaanse commentaar).

En dan Sven. In 2010 op weg naar Olympisch goud op de 10 kilometer, niets aan het handje. Totdat coach Gerard Kemkers hem op de kruising toeschreeuwt dat hij naar de binnenbaan moet wisselen. Lezers die dit willen terugkijken zoeken maar lekker zelf even op YouTube, ik wil het nooit meer zien.

Terug naar het heden. Diskwalificatie dames vanwege een enkel. Ik lees de Teletekst pagina nog eens door en begrijp het nog steeds niet. Bij een van de schaatsen van Beune was een stukje enkel te zien. Huh, schaatsen we in Saoedi-Arabië? Oh wacht. Dat had met een beschermingshoes bedekt moeten zijn.

Regeltjes. Die moeten er natuurlijk zijn. Spelregels zijn nodig om de kaders van een sport te bepalen. Een tennisbal achter de baseline is uit, de lat eraf springen bij hoogspringen is een ongeldige poging, de bal met je hand aanraken met voetbal is een overtreding (tenzij je een Argentijn bent tijdens het WK in Qatar).

Ook regels voor de veiligheid zijn belangrijk. Wielrenners zijn verplicht een helm te dragen, Formule 1 auto’s moeten voorzien zijn van een halo. Maar de beschermhoes bij de ploegachtervolging schaatsen, die kende ik niet.

Er zijn zoveel facetten aan dit verhaal die intrigeren.

Wat is dat voor regel? Ik begrijp het uitgangspunt, een schaats in een enkel is niet zo fijn en tijdens een ploegachtervolging is de kans op contact of een val reëel. Maar waarom moet alleen de enkel beschermd worden? En helpt het überhaupt? De mannen, geschrokken door de diskwalificatie van de dames, besloten wat extra tape op hun enkels te plakken zodat hun enkels niet te zien zouden zijn. Maar een stukje tape gaat het echt verliezen van een scherpe schaats. Wie houdt nou wie voor de gek?

En dan de controle. Blijkbaar stond een mevrouw bij de ingang van de baan die de enkels inspecteerde. Dan heb je echt een leuke baan, dat maakt de rol van de vierde man bij voetbal ineens van wereldbelang. Maar goed, de mevrouw had de enkels van Beune goedgekeurd omdat haar sok haar enkel toen nog bedekte. Alles oké, zou je zeggen. Tijdens de race ging het echter fout: de sok zakte af, de enkel werd zichtbaar en diskwalificatie volgde.

Heeft dit nou nog iets met sport te maken? Gaat de VAR bij voetbal bij een doelpunt niet alleen de buitenspellijntjes trekken, maar ook controleren of de verplichte scheenbeschermers nog wel recht zitten? En bij hockey, moet een doelpuntmaker zich bij de scheidsrechter melden om te laten zien dat zijn gebitsbeschermer nog wel alle tanden bedekt?

Dit maakt een sport kapot. Canada won nu het goud door een afgezakte sok bij de tegenstander, dat kan gewoon echt niet de bedoeling zijn.

Alleen de scheidsrechter zal heel tevreden zijn geweest. ‘Hoe was het op je werk?’ zal zijn vrouw gevraagd hebben. ‘Oh niets bijzonders, gewoon gedaan waar ik het beste in ben. Netjes de regeltjes gevolgd.’